2. Hướng dẫn
  3. Hướng dẫn thành lập công ty
  4. 1. Những khái niệm cần biết khi mở công ty
  5. 1.1 Những quy định về pháp luật
Doanh nghiệp có bắt buộc phải thành lập công đoàn không?

Doanh nghiệp có bắt buộc phải thành lập công đoàn không?

Thành lập công đoàn có bắt buộc không? Bài viết giải đáp chi tiết về quy định pháp lý, quyền lợi, trách nhiệm doanh nghiệp khi thành lập công đoàn, giúp doanh nghiệp quản lý lao động hiệu quả và đúng luật.

Mục lục

Giới thiệu

Khi thành lập và điều hành doanh nghiệp, một trong những câu hỏi thường gặp là: "Doanh nghiệp có bắt buộc phải thành lập công đoàn hay không?" Việc hiểu rõ quy định pháp luật liên quan đến thành lập công đoàn là vô cùng quan trọng để bảo vệ quyền lợi của cả người lao động và doanh nghiệp. Trong bài viết này, StartX sẽ giúp bạn tìm hiểu các quy định cụ thể về nghĩa vụ thành lập công đoàn và những quyền lợi, trách nhiệm liên quan theo quy định của pháp luật hiện hành.

Quy định về thành lập công đoàn cho doanh nghiệp
Doanh nghiệp có bắt buộc phải thành lập công đoàn không?

  1. Công đoàn là gì?

Công đoàn là tổ chức đại diện cho người lao động, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ tại nơi làm việc. Công đoàn có nhiệm vụ đảm bảo các chế độ phúc lợi, lương thưởng và điều kiện làm việc của người lao động được thực hiện đúng theo quy định pháp luật. Công đoàn cũng giúp giải quyết các mâu thuẫn giữa người lao động và chủ doanh nghiệp.
Điều 1. Công đoàn
Công đoàn là tổ chức chính trị - xã hội rộng lớn của giai cấp công nhân và của người lao động, được thành lập trên cơ sở tự nguyện, là thành viên trong hệ thống chính trị của xã hội Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; đại diện cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân và những người lao động khác (sau đây gọi chung là người lao động), cùng với cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động; tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội, tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp; tuyên truyền, vận động người lao động học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

  1. Doanh nghiệp có bắt buộc phải thành lập công đoàn không?

Theo quy định tại Điều 6, Luật Công đoàn 2012, việc thành lập công đoàn là quyền của người lao động và không phải là nghĩa vụ bắt buộc của doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp không bắt buộc phải tự thành lập công đoàn. Tuy nhiên, nếu người lao động trong doanh nghiệp có nguyện vọng thành lập công đoàn, thì doanh nghiệp có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi để công đoàn hoạt động. Cụ thể:
Điều 6. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động công đoàn
  1. Công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.
  2. Công đoàn được tổ chức và hoạt động theo Điều lệ Công đoàn Việt Nam, phù hợp với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước.

  1. Quyền lợi và trách nhiệm của doanh nghiệp khi công đoàn được thành lập

Nếu doanh nghiệp có công đoàn, ngoài việc tạo điều kiện hoạt động cho tổ chức công đoàn, doanh nghiệp cũng có một số quyền lợi và trách nhiệm liên quan:

Quyền lợi của doanh nghiệp

  • Đảm bảo quan hệ lao động hài hòa: Công đoàn giúp kết nối và giải quyết các tranh chấp lao động, giúp doanh nghiệp duy trì môi trường làm việc ổn định.
  • Hỗ trợ tuân thủ pháp luật: Công đoàn có thể giúp doanh nghiệp đảm bảo tuân thủ đúng các quy định pháp luật về lao động, tránh vi phạm và các tranh chấp pháp lý không đáng có.

Trách nhiệm của doanh nghiệp

  • Đóng phí công đoàn: doanh nghiệp có nghĩa vụ đóng phí công đoàn là 2% trên quỹ lương của những người lao động thuộc đối tượng phải đóng bảo hiểm xã hội.
Điều 26. Tài chính công đoàn
Tài chính công đoàn gồm các nguồn thu sau đây:
  1. Đoàn phí công đoàn do đoàn viên công đoàn đóng theo quy định của Điều lệ Công đoàn Việt Nam;
  2. Kinh phí công đoàn do cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đóng bằng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động;
Điều 5. Mức đóng và căn cứ đóng kinh phí công đoàn
Mức đóng bằng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động. Quỹ tiền lương này là tổng mức tiền lương của những người lao động thuộc đối tượng phải đóng bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội.
  • Hỗ trợ hoạt động công đoàn: Doanh nghiệp phải tạo điều kiện để công đoàn hoạt động như cung cấp cơ sở vật chất và hỗ trợ về mặt hành chính.

  1. Khi nào doanh nghiệp nên thành lập công đoàn?

Mặc dù không bắt buộc, nhưng việc thành lập công đoàn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, đặc biệt khi số lượng lao động lớn và có sự đa dạng về trình độ, văn hóa. Một số trường hợp doanh nghiệp nên cân nhắc thành lập công đoàn:
  • Doanh nghiệp có trên 10 lao động: Khi số lượng lao động tăng lên, việc thành lập công đoàn sẽ giúp quản lý quan hệ lao động dễ dàng hơn.
  • Ngành nghề có điều kiện làm việc đặc thù: Các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, xây dựng hoặc các ngành đòi hỏi điều kiện làm việc khắc nghiệt sẽ cần có công đoàn để bảo vệ tốt hơn quyền lợi người lao động.

Nếu bạn cần hỗ trợ tư vấn về việc thành lập công đoàn hoặc các thủ tục pháp lý liên quan, StartX luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn với dịch vụ tư vấn pháp lý chuyên nghiệp và hiệu quả.
Tuyết Nhung – StartX